چند خبر
مورخه 30/8/83 جلسه اعضاء شورا و دهيار و تعدادي از معتمدين محل آقايان:فضل الله عرب، بهرام عرب فرزند نورالله، محمد عرب فرزند لطيف، مسعود شاهسون، ناصر عرب فرزند مهدي، جهانگير شاهسون، مصطفي عرب فرزند اكبر، رجبعلي عرب فرزند صفر، اسدالله عرب فرزند ولي الله، حمزه خسروي،عباسعلي عرب فرزند حسن در محل دفتر دهياري تشكيل شد. موضوع جلسه فراهم آوردن زمين جهت ساخت مدرسه بود. در اين جلسه آقاي حاج اسدالله عرب فرزند ولي الله اعلام نمود مقدار زمين خود را واقع در بين خانه احمد عرب و عبدالله شاهسون جهت ساخت مدرسه اهداء مي نمايم. كه اين عمل نيكو كارانه و خدا پسندانه نامبرده مورد تحسين، تقدير و تشكر افراد حاضر در جلسه شد و پس از قرائت فاتحه اي زمين اهدايي طي صورت جلسه اي كه به امضاء اعضاء شورا و حاضرين در جلسه رسيد به شوراي اسلامي واگذار شد.
همچنين در جلسه فوق آقاي مسعود شاهسون حاضر و اظهار داشت: مقدار يك ربع زمين كشاورزي از زمين هاي قريه ماركده كه در سال 1348 هنگام اجراي قانون اصلاحات ارضي در مجموع 3 و يك هشتم حبه به همه كشاورزان فروش شده است و در آن هنگام مي بايست اين زمين بين همه كشاورزان تقسيم مي شده ولي به عللي نشده و از آن زمان تاكنون به صورت امانت نزد پدر اين جانب مانده است. از آن جاييكه اكنون امكان اينكه اين زمين را بين همه كشاورزان تقسيم كنيم نيست اينجانب به وكالت از طرف پدر خود اين زمين را به شوراي اسلامي به نمايندگي از عموم مردم واگذار مي كنم تا در كارهاي عمراني و عمومي هزينه گردد بديهي است از اين تاريخ به بعد هيچ گونه مسئوليتي در قبال زمين يادشده، پدرم و بالطبع اينجانب نخواهيم داشت، پاسخ گويي به هرگونه ادعا و اعتراضي از طرف كشاورزان به عهده شوراي اسلامي خواهد بود. زمين مورد نظر طي صورت جلسه اي كه به امضاء اعضاء شورا، دهيار و معتمدين حاضر در جلسه رسيد با تعيين حدود به شوراي اسلامي روستاي ماركده واگذار گرديد.
مورخه 1/9/83 بانوي نيكو كار حاجيه خانم گلبس عرب فرزند مرحوم حسينعلي، همسر آقاي حاج لطفعلي شاهسون اعلام نمود علاقه مند است مقدار يك ربع حبه از زمين هاي مزرعه سكوي چم بالا جهت كمك به ساخت مدرسه جديد الاحداث در روستاي ماركده اهداء نمايد، عمل نيكو كارانه و خداپسندانه خانم گلبس عرب مورد تقدير و تشكر و قدرداني اعضاء شورا و دهيار قرار گرفت. سپس آقايان محمد عرب دهيار و محمدعلي شاهسون عضو شورا همراه آقاي حاج لطفعلي شاهسون از محل زمين بازديد، پيمايش و سپس با تنظيم صورت جلسه اي زمين يادشده به شوراي اسلامي واگذار گرديد تا در امر تهيه زمين و ساخت مدرسه هزينه گردد. مساحت زمين يادشده حدود يكصدو نود سه متر مربع مي باشد.
مورخه 2/9/83 ساعت 9 صبح جلسه اي در محل شركت گاز استان و در حضور آقاي مهندس سليميان رئيس اجراي طرحهاي شركت گاز و در محل دفتر ايشان و با حضور آقايان شهرام مرداني از گرمدره، محمدعلي شاهسون از ماركده، ناصر كرمي،عباسپور و عليقلي ايزدي از صادق آباد، صفرعلي بهارلو از ياسه چاه تشكيل شد. در اين جلسه تقاضاي مشترك 6 روستا مبني در خواست شروع عمليات گازرساني به روستاهاي يادشده تقديم و پس از مذاكره قرار گرديد چند نفر پيمان كار به دعوت مهندس سليميان از مسير گازرساني بازديد و قيمت هاي پيشنهادي خودرا اراء دهند تا اعضاء شوراها با پايين ترين قيمت پيشنهادي قرارداد اجراي كار ببندند.
كشاورزان مزرعه علي آباد ماركده طي دو فقره فيش در تاريخ هاي 14/8/83 و 30/8/83 مبلغ يك ميليون تومان (قسط اول)بابت كمك به عمران روستا به حساب جاري دهياري ماركده واريز كردند.
روز 3/9/83 جلسه اي به رياست آقاي رئيسي بخشدار در محل بخشداري سامان تشكيل شد در اين جلسه دهياران و اعضاء شوراي روستاهاي سامان، آقاي زماني مسئول تربيت بدني سامان و آقاي ارژنگ كارشناس عمراني بخشداري حضور داشتند. از روستاي ماركده محمد عرب دهيار و محمدعلي شاهسون عضو شورا شركت داشتند. جلسه با تلاوت آياتي از قرآن مجيد توسط محمدعلي شاهسون آغاز، آنگاه آقاي رئيسي بخشدار سخناني پيرامون دهياريها بيان فرمودند كه به گزيده اي از آنها رشاره مي كنيم.« پليس راه سامان امروز (3/9/83) با حضور جمعي از مسئولين افتتاح گرديد از اين پس لازم است حوادث رانندگي در سامان و روستاها را به اين مركز اطلاع دهيد» آقاي بخشدار در باره دهياريها گفتند: دهيار، مدير اجرايي روستاست مديري كه هم هزينه كننده است و هم بايد تلاش كند درآمدزا و توليد كننده هم باشد. منطقه ما ايجاب مي كند كه دهياران فعال تر باشند و باديد باز و آينده نگري به مسائل بنگرند. منطقه ما يك منطقه توريستي است بنابر اين دهياران لازم است در جهت ايجاد محل هاي جذب گردشگر تلاش مضاعف داشته باشند در اين راستا فرصت هاي استثنايي درمنطقه فعلا موجود است چون ادارات و ارگان ها مانند سازمان ايرانگردي و جهانگردي و حتي وزارت كشور مساعدت و كمك هاي بلا عوض مي نمايند.يكي ديگر از وظايف دهياريها جلوگيري از ساخت و ساز هاي بي رويه و خلاف طرح هادي است. دهياران موظف اند از ساخت و سازهاي خلاف جلوگيري و با متخلف برخورد نمايند. با ساخت و ساز كننده متخلف به دو شكل مي توان برخورد كرد يكي معرفي متخلف به كميسيون ماده 99 كه در محل استانداري تشكيل مي گردد ديگري جلوگيري از فرد متخلف از طريق معرفي به مراجع قضايي است. موضوع ديگري كه دررابطه با ساخت و ساز كنندگان متخلف است اين است كه اخيرا در هيات وزيران در اين رابطه مصوبه اي به تصويب رسيده كساني كه بدون پروانه ساخت ساختمان سازي نمايند ادارات آب، برق، گاز و تلفن خدمات نخواهند داد بنابر اين دهياران بايد با قاطعيت از ساخت و سازهاي خلاف جلوگيري كنند در روستا توزيع سيمان زير نظر دهيار هر روستا و براساس پروانه ساخت معتبر خواهد بود. گرفتن عوارض يكي ديگر از وظايف دهياران است و هر دهيار در حوزه كاري خود بايد با جديت نسبت به وصول عوارض اقدام كند. يكي ديگر از وظايف دهياران بهسازي روستاست در اين زمينه بحث عقب نشيني ها را داريم و دهياران بايد در اين زمينه با جديت بيشتري كار كنند. كار ديگري كه دهياران لازم است به آن بپردازند ايجاد كتابخانه عمومي روستاست. يكي ديگر از وظايف دهياران تشكيل يك تيم ورزشي فوتبال است در روستا كه توضيح بيشتر را آقاي زماني خواهند داد. برنامه راديوئي بانام صداي دهيار روزهاي يكشنبه هرهفته از ساعت 30/16 تا 17 از راديو پخش مي شود كه مي توان باشنيدن اين برنامه از فعاليت هاي دهياران بيشتر آشنا شد. سپس آقاي زماني مسئول تربيت بدني سامان پيرامون مسائل ورزشي سخن گفت از جمله در خواست كرد دهياري هر روستا تيم ورزشي فوتبال تشكيل دهند. تيم فوتبال روستا به اين شكل خواهد بود، يك نفر سرپرست تيم را دهيار بر مي گزيند، يكنفر از بهترين و با سابقه ترين فوتباليست روستا پس از تاييد تربيت بدني مربي تيم خواهد بود، يك نفر ديگر هم به عنوان كمك مربي برگزيده خواهد شد و يك نفر هم تداركات چي.تعداد بازيكن ها 18 نفر خواهند بود كه از ميان فوتباليست هاي روستا براساس آزمون در محل بازي برگزيده مي شوند. دهيار روستا وسايل ورزشي مثل لباس براي بازي كن ها فراهم خواهد كرد و بازي ها منطقه اي، شهرستاني، استاني و سرانجام كشوري خواهد بود.
مورخه4/9/83 ساعت 30/8 تا 30/11 جلسه اي با حضور آقايان ترابي فرماندار، سركار خانم سلطاني مشاور امور بانوان استاندار، مهندس زماني رياست اداره راه و ترابري شهرستان و سركار خانم حسيني از اداره ارشاد اسلامي و دهياران روستاهاي شهرستان در محل فرمانداري تشكيل شد از روستاي ماركده آقايان محمد عرب دهيار و محمدعلي شاهسون عضو شورا در اين جلسه شركت داشتند. در ابتدا مهندس ترابي فرماندار پيرامون تاريخچه و اهميت دهياري ها و تعداد دهياريهاي شهرستان شهركرد سخن گفت و در ادامه فرمودند از آنجاييكه دهياران به عنوان مديران اجرايي روستا كه از طرف خود مردم انتخاب شده اند نيازها و اولويت ها را بهتر از مسئولين ادارات اطلاع دارند لذا شايسته است كه باتدبير و باكمك مردم پروژه هاي عمراني مورد نياز روستارا اولويت داده و نسبت به طرح كردن مراحل قانوني تا اجرا پايبند باشند. سپس سركار خانم سلطاني پيرامون مسائل و مشكلات بانوان سخناني ايراد كردند و اشاره داشتند كه با توجه به اينكه نيمي از جمعيت مارا زنان تشكيل مي دهند و در طول تاريخ نشان داده اند كه مي توانند همچون مردان در فعاليت هاي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و سياسي نقش داشته باشند بايد توجه بيشتري به نيازها و خواسته ها و نقش آنها در رشد و شكوفايي جامعه داشت ايشان اشاره فرمودند كه باتشكيل كميته بانوان درروستاها مي توانيم درزمينه رشد و توسعه پايدار روستا نقش بزرگي ايفا كنيم زيرا توانايي در گرو دانايي است. در اين راستا با تشكيل تشكل ها و نهاد هاي اجتماعي غير دولتي مي توان در زمينه بازماندگان از تحصيل، آموزش رايانه زنان خانه دار، ورزش بانوان خانه دار، بهداشت در خانواده همراه باآموزش براي آقايان و اقتصاد در خانواده از جمله موضوعاتي باشند كه برروي آن كار كرد و در روستاهايي كه چنين تشكل هايي باشد قطعا از طرف اين نهاد حمايت خواهند شد. در اين ميان آقاي محمد عرب دهيار ماركده اعلام نمودند كه درروستاي ماركده يك مركز يادگيري محلي سواد آموزي و مهارت و حرفه آموزي وجود دارد كه عملكرد شان شايان ذكر است و مورد استقبال خانم هاي روستا مي باشد كه در همين جلسه مقرر گرديد مديريت مركز يادگيري محلي هماهنگي لازم را جهت بازديد سركار خانم سلطاني مشاور محترم امور بانوان استانداري از اين محل را به عمل آورد تا بتوان مورد حمايت قرار گيرد. سپس مهندس زماني سرپرست اداره راه شهرستان شهركرد پيرامون فعاليت هاي انجام شده اداره راه در سطح شهرستان سخن گفت و درخصوص محور پل زمانخان –قراقوش اعلام نمود كه در حال تعريض كردن محور هستيم و از كشاورزان در خواست نمود كه همكاري لازم را جهت رها كردن حريم راه داشته باشند سپس گفت از اعتبارات اين اداره 16 ميليون تومان به آسفالت داخل روستاي ماركده اختصاص داده شده است كه به زودي اين كار انجام مي گيرد آقاي زماني در خصوص عقب نشيني ها در خيابان هاي داخل روستا گفتند كه خسارتي از طرف اداره راه پرداخت نمي گردد ولي در خصوص تخريب و عقب نشيني وسايل و ادوات ما آماده هستند كه كار كنند و مشكلي در اين زمينه نداريم. آنگاه خانم حسيني پيرامون كتاب و فرهنگ كتابخاني بياناتي فرمودند و اعلام كردند كه در روستاهايي كه مكان و تجهيزات مورد نياز و مسئول كتابخانه از طرف دهياريها مشخص و معرفي گردد ما آماده ايم كه كتابخانه را از نظر كتاب و آموزش مسئول كتابخانه تقويت كنيم و هيچگونه مشكلي در اين زمينه نداريم. در پايان جلسه آقاي ترابي فرماندار اعلام كردند دستورالعملي از سازمان تربيت بدني بدست ما رسيده است و اشاره به اين موضوع دارد كه در روستاهايي كه 500 متر مربع زمين فراهم گردد و 50 درصد هزينه آن را نيز مردم تقبل نمايند سازمان آمادگي دارد كه50 درصد ديگر آن را هزينه نمايد و سالن واليبال، بسكتبال و هندبال در روستا تاسيس نمايد.
مورخه 4/9/83 رئيس محترم شوراي اسلامي كمتر از نيمي از نسخه هاي آواي شماره 36 را يكجا خريداري نموده است بدينجهت تعدادي از خوانندگان نتوانستند اين شماره را بدست آورند.
مورخه 6/9/83 اعضاي شوراي اسلامي باتعدادي از معتمدين محل از جمله آقايان بهرام عرب فرزند نورالله، بهرام عرب فرزند ولي الله، مسعود شاهسون و محمد عرب فرزند لطيف جهت فراهم نمودن زمين مدرسه در حال احداث جلسه اي در محل دفتر دهياري تشكيل شد و باآقايان عباسعلي، علي اكبر، علي اصغر وعليرضا عرب فرزندان شادروان حاج حسن و نيز آقاي صفرعلي عرب درباره واگذاري زمين مذاكره شد و سرانجام توافق گرديد زمين وراث مرحوم حاج حسن به قيمت كارشناسي جهت ساخت مدرسه به شوراي اسلامي واگذار گردد كه دو طرف آقايان بهرام عرب فرزند ولي الله و ناصر عرب فرزند مهدي را به عنوان كارشناس تعيين و پس از ارزيابي و تعيين قيمت زمين مذكور به شوراي اسلامي واگذار گرديد و شوراي اسلامي متعهد گرديد كه بهاي زمين را به نامبردگان بپردازد بدين وسيله شوراي اسلامي تشكر خودرا از همكاري وراث شادروان حاج حسن اعلام مي نمايد.
مورخه 6/9/83 ساعت 20 جلسه شوراي اسلامي تشكيل و راجع به چگونگي فراهم نمودن بدهي شورا بابت زمين مدرسه در حال احداث مذاكره و قرار گرديد تعداد زيادي از معتمدين محل كتبي دعوت و موضوع در آن جلسه مطرح و راه حلي انديشيده شود.
مورخه 9/9/83 آقاي عبدالمحمد عرب رئيس محترم شورا و محمد عرب دهيار صورت جلسه اي را در اداره راه و ترابري با آقاي مهندس حبيب الهي يكي از كارشناسان آن اداره تنظيم و امضا نمودند مبني بر اينكه قرار است در روستا لوله كشي گاز انجام شود و نيز قسمتي از لوله شبكه آب آشاميدني خيابان اصلي تعويض گردد از اداره راه و ترابري خواسته شد كه آسفالت داخل روستا را حداكثر تا تاريخ 31/2/84 به تعويق بيندازد و شوراي اسلامي و دهياري متعهد شدند كه نسبت به اجراي لوله گاز و تعويض لوله آب آشاميدني در اين مدت اقدام نمايند. سپس در شركت آب و فاضلاب روستايي با رياست محترم شهرستان اين اداره موضوع در ميان گذاشته و خواسته شد كه نسبت به تعويض قسمتي از شبكه در خيابان اصلي اقدام گردد.
مورخه 9/9/83 ساعت 19 كه قرار بود جلسه شورا ياري تشكيل گردد به علت درگذشت يكي از بانوان روستا و حضور گسترده مردم جهت كفن و دفن كامل تشكيل نشد و موكول به شب بعد گرديد كه ساعت 19 مورخه 10/9/83 با دعوت از 90 نفر و حضور 40 نفر جلسه شورا ياري تشكيل و موارد زير در آن جلسه مطرح شد. نخست موضوع سنددار كردن خانه هاي روستا يادآوري گرديد و از مردم درخواست شد كه مدارك خودرا هرچه زودتر به دهياري تحويل دهند تا اين كار هرچه زودتر تحقق يابد ديگر بحث و موضوع گازرساني به روستا بود كه مطرح شد و از مردم درخواست شد كه مبلغ سي هزار تومان حواله شده را هرچه زودتر به حساب شورا واريز نمايند و سرانجام بحث اصلي جلسه يعني فراهم آوردن منابع مالي جهت پرداختن بهاي زمين مدرسه مطرح و بحث و مذاكره شد و قرار گرديد شوراي اسلامي مبالغ مورد نياز خودرا جهت ساخت مدرسه و ديگر مسايل عمراني روستا را از صاحبان طرحهاي كشاورزي دريافت دارند بدين شكل كه به نسبت زمين هر طرح كشاورزي از آن طرح سهم آبي به شورا واگذار شود و شورا با فروش آن سهم آب به كساني كه خواهان هستند پول آب را دريافت و در ساخت مدرسه و ديگر پروژه هاي عمراني روستا هزينه كند كه موضوع صورت جلسه و به امضاء حاضرين رسيد.
مورخه 13/9/83 ساعت 10 صبح آقاي ابوالفضل شاهسون فرزند عطاءالله نماينده طرح وحدت، نورعلي عرب فرزند اصغر به عنوان كارشناس، ابوطالب عرب و محمدرضا شاهسون فرزند عبدالوهاب دو نفر از سردانگ هاي طرح در حال احداث وحدت و آفاي محمدعلي شاهسون از اعضا شورا در محل مرز مشترك صحراي ماركده و صادق آباد حضور بهم رسانيدند از روستاي صادق آباد آقاي علي كرمي فرزند ابراهيم به عنوان كارشناس و آقايان ناصر كرمي، عباسپور و عليقلي ايزدي اعضا شورا نيز حضور بهم رسانيدند هماهنگي توسط آقاي ابوالفضل شاهسون انجام شده بود و هدف از اين تجمع تعيين دقيق مرز مشترك صحراي ماركده و صادق آباد بودكه پس از مذاكره و بازديد از نقاط مرزي و شنيدن نقل و قول و گفته هاي گذشتگان سرانجام به علت خودداري از امضا و عدم قبول مسئوليت و همكاري اعضا شوراي صادق آباد از تنظيم صورت جلسه نتيجه اي از اين تجمع حاصل نشد.
توصيف منافقين
ستايش مي كنيم خدارا براي توفيق اطاعت كه به ما عنايت فرمايد و ما از معصيت بركنار فرمود. و مقامي احسان را از او و چنگ زدن به طناب اورا مسئلت مي نماييم. و شهادت مي دهيم كه محمد(ص) بنده و فرستاده اوست. آن بزرگوار درراه وصول به رضوان الله به هرگونه تلاش و تكاپوي شديد فرورفت و دراين راه هر غصه اي را آشاميد.
1-تاآنجاكه نزديكان او رنگ عوض كردند و دگرگون گشتند و آنان كه از او دور بودندعليه او برخاستند. عرب مهارت هاي خودرا از وي برتافت و براي جنگ با او تازيانه برشكم هاي مركب هاي جنگي خود زد(بسيار سخت شتافت) تاعداوان و خصومت خودرا از دورترين مكان ها دورترين كاشانه ها به او نشان دهد.
2-اي بندگان خدا شمارا به تقواي الهي توصيه مي كنم و از اهل نفاق برحذر مي دارم زيرا آنان هستند گمراهان و گمراه كنندگان و لغزندگان و عوامل لغزش. دائمادر حال رنگ عوض كردن و غوطه خوردن در آشوب ها مي باشند و هدف آنان قرار دادن شما در سختي ها و حوادث سنگين است و براي شما از هر طرف كمين مي گيرند.
3-دمهاي آنان بيمار است و چهره هاي آنان پاكنما. كار آنان حركت هاي مخفيانه است و براي اصرار در پنهاني ها مي خزند.وصفشان دارو است و سخنشان وعده شفا مي دهد و كارشان درد علاج ناپذير است.
4-حاسدان رفاه و آسايش مردم و تقويت كننده ي بلا و مصيبت و نوميد كنندگان اميدواران هستند در هر راهي (كه در حيات اجتماعي انسان ها كشيده شده است) افتاده اي را به خاك هلاكت افكنده اند. و براي منحرف ساختن هر قلبي به سوي خويش وسيله اي آماده دارند و براي هر اندوهي اشك ها در اختيار. تبادل در مدح و تعريف يكديگر دارند و در انتظار پاداش دادن به يكديگرند. اگر سئوالي كنند اصرار ورزنده و اگر كسي را ملامت كنند اسرار اورا فاش سازند و اگر حكم كنند اصرار بورزند براي هرحقي باطلي آماده دارند. و براي واقعيت راست، عاملي براي انحراف و براي هرزنده اي كشنده اي و براي هردردي كليدي در آستين و براي هرتاريكي چراغي مهيا.
5-براي وصول به آنچه كه طمع در آن دارند اظهار نوميدي و استغنا از آن نمايند تا بازار هاي خودرا برپا دارند و كالاهاي خودرا به فروش برسانند سخن مي گويند تا مردم را به اشتباه بيندازند و توصيف مي كنند و باطل را برآن مي آرايند و ياحق را برآن تيره و زشت مي سازند راه براي وصول به ضلالت را آسان مي سازند و راه تنگ(براي خروج از آن ضلالت)را كج و پيچيده مي نمايند آنان هستند گروه شيطان و شديدترين نقطه آتشها، آنان حزب شيطانند بدانيد حزب شيطانند كه زيانكارند.
اكبر عرب (فرزند احمد) منبع: ؟؟
شهيد زين الدين
سردار رشيد اسلام شهيد مهدي زين الدين در سال 1338 در خرم آباد بدنيا آمد دوران تحصيلات متوسطه را كه مصادف با تبعيد شهيد آيت الله مدني به خرم آباد بود در جوار پر فيض ايشان پشت سر گذاشت مهدي در سال 1356 رتبه 4 كنكور پزشكي سراسري از دانشگاه شيراز را اخذ نمود او پس انقلاب اسلامي فعاليت هاي خودرا از جهاد سازندگي شروع كرد و به عضويت رسمي سپاه پاسداران درآمد وي در آزاد سازي كردستان از سيطره ضد انقلاب فعال بود و در جنگ تحميلي مسئوليت هايي به عهده داشت و در سن 23 سالگي به فرماندهي لشگر 17 منصوب شد سر انجام مهدي به همراه برادرش مجيد در تاريخ 28 آبان 63 به خيل شهيدان انقلاب پيوست يادش گرامي باد.
يعقوب شاهسون
حرف هاي مردم در محله ها
روستاي ماركده در بين مردم ماركده به چند محله معروفيت دارد از جمله محله قدم آباد. نام اين محله از نام آقاي قدمعلي علامي ريشه گرفته است اين محله كه در قسمت شرق روستا قرار دارد از ابتدا تاكنون مورد بي مهري مديران قرار داشته است و از ديد اين عزيزان شايد همانند محله حلبي آباد تهران باشد و هنوز هم هست و براي روشن شدن اين ادعا به چند نمونه اشاره مي كنم تا ذهن همشهريان خوبم روشن شود و در قضاوت ها حد اقل عدالت را رعايت مبناي كار خود قرار دهند. ساكنان محله قدم آباد تا حدود 6 سال پيش مشكل آب آشاميدني داشتند اين مشكل ساليان درازي وجود داشت و مردم با آن سوختند و ساختند و كمتر كسي از مسئولين وقت روستا، بخش و شهرستان به فكر برطرف نمودن اين مشكل برنيامد. تا اين كه با همت والاي خود اهالي اين محله و مساعدت جهاد سازندگي سابق پروژه انتقال آب از قوچان به ماركده به اجرا درآمد و وقتي براي خودياري اين پروژه از ديگر همشهريان كمك خواسته شد خيلي راحت گفتند به ما چه؟! ما كه مشكلي نداريم و… نمونه دوم كه قابل درك براي همگان بود پوشش ندادن ايستگاه تلويزيون قوچان بود كه شرق روستاي ماركده از جمله محله قدم آباد را پوشش نمي داد و باز هم اين مشكل با كمك و خودياري ساكنين فداكار و بي ادعاي اين محله انجام شد و ايستگاه قوچان به ايستگاه آلوم قابوق تغيير مكان داده شد و اكنون همه خانواده ها از آن بهره مي برند و باز هم براي خودياري عده كمي آن هم تا سقف خانواده اي 10000 ريال كمك كردند و زحمات به دوش ساكنين محله قدم آباد آمد و مابقي آبادي گفتند به ما چه؟! ما كه مشكلي نداريم. با همه اين اوصاف اين محله يك كار بسيار عالي ديگر هم انجام داده است و آن هم اين است قبل از شروع بكار فعاليت شوراي اسلامي دوره اول بطور ابتكاري و نمونه ساكنين اين محله آبهاي سطحي خانگي را با لوله به دره ماركده هدايت كردند و مي توان گفت در اجراي شبكه فاضلاب روستا اول بودند. با توجه به نكات بالا كه هم بيان دردها و رنجها بوده و هم گلايه از آنانكه نقشي در مديريت روستا دارند به همين بهانه براي مديران روستا مشكلات را بيان مي كنم تا شايد مورد توجه باشد.
1-حدود 50 خانوار از داشتن حد اقل امكان زندگي كه آن هم راه يا جاده باشد محروم هستند و توان آن را هم ندارند كه باز هم اين مسئله را با خودياري به پايان ببرند.
2-بارها و بارها به مدير مدرسه فيض ماركده، شوراي اسلامي، دهيار محترم، مدير ورزش روستا آقاي مهندس غلامعلي عرب در باره ورزش غير مجاز ورزشكاران در مدرسه شكايت شده ولي كمتر كسي به اين خواسته بحق مردم گوش داده و لذا مزاحمت هايي را براي ساكنين اين محله بوجود آورده و مي آورند. چرا شما مسئولين بي تفاوت هستيد، به حرف مردم گوش كنيد و درد آنهارا حد اقل مرحم باشيد و…
3-جناب آقاي دهيار شنيده شده كه قرار است خيابان اصلي روستا آسفالت گردد آيا باز هم اين محله از اين بهره محروم خواهد ماند؟ و آيا براي اين قسمت برنامه اي داريد؟ و اما حرف آخر، مديران محترم روستا قبل از شروع هر كاري با مردم مشورت كنيد و تمام امكانات را در ميانه روستا قرار ندهيد به اينجا هم بينديشيد و بايد گفت محروم ترين محله ماركده محله قدم آباد است و تنها با همدلي و همكاري و توجه بيشتر مي توان آن را به لحاظ موقعيت خوب جغرافيايي اش با حداقل هزينه به محله نمونه روستا تبديل كرد. اجراي طرح هادي را از اين محله شروع كنيد براي قدم آباد سپتينگ جداگانه بزنيد.
رمضان عرب ماركده 11/9/83
جشن عروسي در ماركده (قسمت هفدهم)
در اين وقت نوبت به تخت نشستن داماد و يا بسر اجاق رفتن داماد بود و يا به قول خود ترك زبان « اجاق باشونه ». مردمان ماركده از دو طايفه ترك زبان و فارس زبان تشكيل يافته اند، كه ابتدا با دو فرهنگ متفاوت بوده اند. ترك زبانان مردمان ايلياتي و عشايري و دامدار بودند كه زمين داري و يكجا نشيني را چندان اهميت نمي دادند و داراي فرهنگ عشايري تركي وابسته به تركها و عشاير آذربايجاني بودند. ولي فارس زبانان با اينكه قسمت عمده آنها از دو محل به اينجا آمدند، تعدادي از عربستان كرون و تعدادي نيز از روستاهاي لنجان بالا، ولي داراي فرهنگ يكجا نشيني و متأثر از فرهنگ و آداب و رسوم پيرامون اصفهان.
اين دو گروه با فرهنگ متفاوت، طي همزيستي مسالمت آميز، در طول ساليان دراز كم كم داراي فرهنگ تقريبا يكسان شدند ولي در بعضي جاها هنوز يك مقدار تفاوتهايي سنتي و اخلاقي و رواني ديده مي شود. يكي از اين تفاوتها در همين مرحله از جشن عروسي است. بعد از اينكه عروس در حجله مستقر شد سنت فارس زبانان اين گونه بود كه داماد به تخت مي نشيند و سنت ترك زبانان اين بود كه داماد به سر اجاق مي رفت. تخت عبارت بود از يك چهارپايه اي كه قاليچه و يا تشكي روي آن انداخته شده بود. اين تخت روي پشت بام يا در جاي وسيعي برقرار مي گرديد و يك قاليچه و يا يك گليمي در پاي چهارپايه روي زمين انداخته مي شد. در اين هنگام آهنگ نوازندگان فيزاوينو است. مردان مرتب شباش گفته و مي كشند و زنان گيلي لي ومادر و خواهر و ديگر اقوام داماد مي رقصيدند و داماد در وسط تخت و ساقدوش بزرگ سمت دست راست و ساقدوش كوچك سمت دست چپ داماد نشسته اند. مادر داماد از خوشحالي كه پسرش روي تخت نشسته در پوست خود نمي گنجد و مرتب از روي شادي مي رقصد. دلاك ده دست بكار مي شود ابتدا سر و صورت داماد را اصلاح و آرايش مي كند و سپس كلاه داماد را بر سر مي گذارد. كلاه را مقداري كج مي گذارد و به شكلي كه مقداري از زلفان داماد به طرف بالا شانه شده پيدا باشد. كلاه كج نهادن علامت بزرگ منشي و بزرگ زادگي بوده است. حافظ مي گويد:” نه هر كه كله كج نهاد و تند نشست – كلاه داري و آيين سروري داند “
سپس دلاك، داماد و ساقدوشهايش را 3 بار به سجده مي برد و در سجده بايد،« الله، محمد، علي، فاطمه، حسن و حسين » بگويد. ابتدا دلاك از جلو مي گويد و آن سه نفر به سجده رفته تكرار مي كنند. بعد از سجده داماد و ساقدوشهايش روي تخت مي نشيند در اين وقت مردم مي آيند داماد را مي بوسند و شباشي به او مي دهند. ابتدا پدر و مادر داماد فرزند خود را در بغل گرفته و مي بوسد و مبلغي به عنوان شباشي به او مي دهند و بعد از آن اقوام و ديگرمردم. مادر داماد در يك ظرف شربت درست مي كند بعد از آرايش دلاك مقداري شربت به داماد و ساقدوشهايش مي دهد و بقيه شربت بين مردم توزيع مي گردد.
پس از آرايش داماد بايستي لباس دامادي را بر تن كند ولي چون فبلاً در حمام لباسهاي دامادي را پوشيده دلاك كت يا« آرخاليق » داماد را در مي آورد و دوباره مي پوشاند.
لباسهاي داماد عبارت بودند از يك كلاه نمدي كه به آن « كلاه خسروي » مي گفتند كه بر سر مي گذارد. يك عدد پالتو كه بر دوش مي اندازد. پالتو روي دوش انداخته نشانه دامادي است. حتي اگر وسط تابستان جشن عروسي هم انجام شود داماد پالتو روي دوش مي اندازد. قبا و آرخاليق و ياكت و تمان ( تومون) گشاد و بلند مشكي. و گيوه و يك عدد شده از همان نوعي كه روي سر عروس مي اندازند بصورت كروات به گردن خود مي بندد.
سر انجام پس از آرايش كردن و مرتب كردن لباسها توسط دلاك مقداري آجيل سر داماد پاشيده مي شود و همراه با شور و شادي، آماده شباش دادن مي گردد. اين مراسم را ترك زبانان در بيرون روستا و يا در كنار روستا در محلي هموار و صاف معمولاً جاي خرمن گاه انجام مي دهند. و آن را اجاق و مراسم آن را مي گويند « اجاق باشونه ». داماد و مردان و زنان همراه نوازندگان به طرف محل اجراء اجاق به راه مي افتند در محل خرمن گاه مردان بصورت دايره مي ايستند و زنان نيز در كناري مي ايستند. آهنگ نوازندگان « آغاج اوينو » يا چوب بازي است. ابتدا يك نفر يك تيشه بدست مي گيردو از جلو حركت مي كند و تيشه را به زمين مي زند يعني دارد زمين را مي كند و يك نفر ديگر با بيل از پشت سر آن حركت مي كند و خاك هاي كنده شده توسط تيشه نفر جلويي را بر مي دارد و مقداري آنطرف تر مي ريزد. پشت سر نفر بيل به دست ساقدوش بزرگ و بعد از آن داماد و ساقدوش كوچك حركت مي كند. چند دور به همين شكل دور خرمن مي زنند آنگاه در وسط خرمن گاه تختي به همان شكل كه براي تخت نشستن داماد فارس زبانان شرح داديم درست مي گردد و بقيه مراسم مثل همان انجام مي گيرد.
كلمه اجاق يك كلمه تركي است و به معني آتش دان و جايي كه هيزم آتش مي كنند است ولي معني اجتماعي ديگري دارد كه معناي وسيعي و عميقي است، دودمان – خاندان – آل و به همين معني در فارسي و كردي هم تلفظ مي گردد و تركيب هاي آن عبارتند از اجاق خانواده يعني كانون خانواده ، مركز و انجمن خانواده ؛ اجاق كور ، كسي كه بدون فرزند و نازا و عقيم است و نيز كسي كه خسيس است و نان بده نيست و دست ودل باز نيست . ميدانيم ايرانيان باستان نور و روشنايي را مظهر خداوند و آتش را كه بوجود آورنده نور بود مقدس و گرامي مي داشتند و چون اين آتش در محلي بايستي روشن گردد آن محل كه اجاق ناميده مي شود بنا به احترام نور و به طبع آن آتش ، مورد احترام بوده و چون اجاق در وسط خانه بوده و مردم به دور آن جمع مي شدند كم كم مفهوم خانواده و دودمان به خود گرفته است به اين صورت در مراسم اجاق ترك زبانان مفهومي عميق نهفته است و مي خواهند در اين مراسم به داماد ياد بدهند كه بايستي مرد زندگي باشد. بعد از اين كارش با تيشه و بيل يعني تلاش و مبارزه با طبيعت براي زندگي است چون از امروز به بعد نه تنها تنها نيست بلكه تشكيل خانواده و يا همان اجاق ميدهد كه بايستي داراي فرزندان زياد و توام با رزق و روزي ، كه از طريق تلاش كردن بدست مي آيد باشد بعد از مراسم اجاق مردم همراه با نوازندگان و داماد به خانه برميگردند.
در اين وقت كه پايان روز پنجشنبه است عروسي به پايان مي رسد. مردي كه از خانواده عروس همراه عروس آمده ، با پدر داماد در اتاقي مي نشينند و مشغول صحبت مي شوند. مادر و خواهر و برادر داماد مشغول جمع آوري وسايل مي شوند. ينگه عروس در حجله پهلوي عروس است و مسائل شب زفاف را آموزش مي دهد.ادامه دارد …. محمد علي شاهسون ماركده